Yaşam ve Ölümün Beraberliği: Pashupatinath Tapınağı

Nepal’in Katmandu şehrinde bulunan Pashupatinath, Nepal’deki en kutsal Hindu tapınaklarından biri olmaktadır. Kutsal Bagmati Nehri’nin kıyısına yayılan Pashupatinath kompleksinde pek çok tapınak ve aşram (dini inziva yeri) bulunmaktadır. 

Nepal’in Katmandu Vadisi’ndeki yedi UNESCO Dünya Mirası Alanı’ndan biri olarak listelenmiştir.

Hindular için en önemli hac noktalarından biri olan Pashupatinath Tapınağı, ruhsal enerjinin sembolü olarak nitelendirilmektedir.

Pashupatinath Tapınağı Efsaneleri

Pashupatinath Tapınağı’nın ne zaman kurulduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte bu muhteşem tapınağın kökeni ile ilgili büyüleyici efsaneler bulunmaktadır. Bir efsaneye göre; tanrılar bazen kozmik işlerini bırakıp dünyanın tadını çıkarmak için hayvan kılığına girer ve yeryüzüne yerleşirler. Tanrı Shiva ve Tanrıça Parvati de dünyaya geyik kılığına girerek yerleştiler. Nepal’in Bagmati Nehri’nin kıyısındaki ormanlık alanın güzelliğinden büyülenen Tanrı ve Tanrıça, sonsuza kadar burada kalmaya karar verdiler. Ancak diğer Tanrılar çifti tekrar çağırdığında Tanrı Shiva tarafından reddedilince büyük bir savaş başladı. Bu savaş sırasında Tanrı Shiva geyik formuna ait olan boynuzlarından birini kaybetti. Bu boynuza, Pashupatinath’taki ilk lingam (Tanrı Shiva’nın sembolü) olarak ibadet edildi. Bir süre sonra ortadan kaybolan lingam, yüzyıllar sonra inek kılığına bürünmüş Tanrı Kamadhenu’nun gelip toprağı sütüyle sulamasıyla tekrar ortaya çıkmıştır. Köylülerin lingamın bulunduğu yere ahşap tapınağı inşa ettiği ve tapınağın M.S. 400 tarihinden kalma yerinde olduğu söylenmektedir. Tapınağın içinde bulunan bir yazıta göre; M.S. 800 yıllarında Supusapa Deva Kralı’nın ahşap tapınağın 5 katını inşa ederek geliştirdiği belirtilmektedir. Kayıtlara göre tapınak 5. yüzyılda yeniden inşa edilip 13. yüzyılda Malla Kralı tarafından sanatsal detayları eklenmiştir.

Pashupatinath Tapınağı Mimarisi

Pashupatinath Tapınağı, büyük bir avlunun içinde pagoda mimari tarzında inşa edilmiştir. Kübik yapılardan karmaşık oymalı ahşap detaylara kadar bütün özellikleriyle dikkat çekmektedir. Tapınağın çatısı bakırdan yapılıp altın yaldızla süslenmiştir ve 4 ana kapı gümüş ile kaplanmıştır. Tapınaktaki ana sembol, destanda da bahsedilen gümüş yılanlı taş bir lingamdır. Büyük kemer kapıdan tapınağa girildiğinde Tanrı Shiva’nın destekçisi olduğu söylenen altın bir boğa heykeliyle karşılaşılacaktır.

Pashupatinath Tapınağı Önemi

Pashupatinath Tapınağı, Hindular için dini önemi ve kültürel zenginliği ile ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim yaşatmaktadır. Pashupatinath Tapınağı doğum, ölüm ve seksin hayatın ayrılmaz parçaları olduğunu vurgulamaktadır. Eski Hindu felsefesi, seksin tiksinilecek bir şey olmadığını ifade etmektedir. Bu yüzden tapınağın çatısında cinsel resimler bulunmaktadır. Aynı zamanda Hindu felsefesi ölümü yaşamın ayrılmaz bir parçası olarak görmekte ve ölümün korkulacak bir şey olmadığını ifade etmektedir. Pashupatinath Tapınağı’nın bir ruhun dünya yaşamı boyunca işlediği günahlardan kurtuluş sağlayabileceği özel bir yer olduğuna inanılmaktadır. Bu yüzden birçok yaşlı ve rahip, bu dini kurtuluşa ulaşmak için tapınak çevresinde yaşamaktadır. Pashupatinath Tapınağı’nda ölen ve yakılanların insan olarak reenkarne olduklarına inanıldığı için tapınağın yakınında ritüel kremasyon alanı yer almaktadır. 

Ziyaretçilerin birçoğu için sıra dışı kabul edilen kremasyon ritüeli aslında oldukça ruhani bir deneyim olarak değerlendirilmektedir. Hem Budistler hem de Hindular için kutsal olan Bagmati Nehri, kremasyon ritüeli için kullanılmaktadır. Ölen kişiler kutsal nehirde yıkanıp sonra yakılarak külleri nehre dökülmektedir. Bu ritüel ürkütücü gibi dursa da şahit olan pek çok insan ritüeli “huzurlu” olarak nitelendirmiştir çünkü Hindular ölümü bir son olarak değil, yeniden doğuş olarak görmektedirler. Kremasyon ritüelinin yanı sıra birçok ziyaretçi tapınakta bulunan Sadhuları görmek için de gezi yapmaktadırlar. Sadhu, dini bir hayatı seçip tüm dünya mallarından vazgeçen kutsal insanları tanımlamaktadır. Hiçbir gelir elde etmeyen bu insanlar, geçimlerini sağlamak için gelen ziyaretçilerden hediyeler almakta ve fotoğraf çektirmek için ücret talep etmektedirler. Pashupatinath Tapınağı’nın en değişik özelliklerinden birisi de sadece dört rahibin ana sembole dokunabilmesidir. Bhatt rahipleri Tanrı sembolüne dokunabilen ve oradaki ayinleri gerçekleştirebilen tek rahiplerdir. Bhandari rahipleri ise tapınağın bekçileri olarak yaşamakta ve günlük ayinleri gerçekleştirmektedirler.

Pashupatinath Tapınağı Ziyaret Zamanı ve Ücretleri

Pashupatinath Tapınağı haftanın her günü açık olmakla birlikte iç tapınak avlusu 04.00-19.00 ve Abhishekam (dini ayin) zamanı 09.00-23.00 aralığında ziyaret edilebilmektedir.

Hindu olmayanlar iç tapınak avlusuna giriş yapamamaktadır.

Abhishekam bilet ücreti 1100 NPR olmaktadır.