Geleneksel Açık Hava Pazarı Tianguis İle Ünlenmiş Mahalle: Tepito

Tepito, Meksika’nın Mexico City şehrinin Cuauhtemoc ilçesindeki Colonia Morelos bölgesinde yer alan bir mahalledir. İsmi, küçük tapınak veya şapel anlamına gelen Nahuatl teocali - tepiton’dan gelmektedir. Tepito’nun büyük bir kısmı geleneksel bir açık hava pazarı olan Tianguis ile çevrili durumdadır. Mahallenin ekonomisi de İspanyol öncesi zamanlardan beri Tianguis ile bağlantılı olmuştur.

Tepito’nun Tarihi

Arkeolojik buluntular Tepito’nun erken Aztek döneminde, bölgede yer alan göl ile ilgili balıkçılık ve diğer faaliyetlerle geçimini sağlayan fakir bir bölge olduğunu göstermektedir. Kısa süre sonra ise pazarlara satmak için mal getirenlerin kalacakları bir yer haline gelmiştir.

İspanyol fethi sırasında Aztek zamanlarına benzer şekilde Tepito, eşek kervanları ve Mexico City pazarlarına mal getiren diğer ulaşım araçları için hanlar ile dolmuştur. Aynı zamanda Tlatelolco pazarından varlıklarını ve statülerini kaybeden yerli tüccarlar ticaret yapmak için buraya yerleşmiş ve kalmaya karar veren kervan tüccarları da onlara katılmıştır. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Tepito’ya demiryolu inşa edildiğinde, malları getirme görevini trenler üstlenmiş ve tüccar gezginleri barındıran hanlar kiralık mülk olmuştur.

Devrim zamanında ise Tepito, Meksika işçi hareketinin kalbindeki devrimci bir örgüt olan Casa del Obrero Mundial’in kuruluşunu görmüştür. 1920’lerde Jalisco ve Guanajuato’dan birçok insan Cristero Savaşı’ndan kaçmak için buraya gelmiş ve büyük bir çoğunluğu Tepito’ya yerleşmiştir. Büyük bir kesiminin kunduracı olması üzerine bölge ayakkabılar ile tanınmıştır. Bununla birlikte aynı zamanda önemli bir giyim ve geri dönüştürülmüş elektrikli ev eşyası üreticisi haline gelmiştir. Buradaki binaların kiralık konutlara indirgenmesi ve Cristero Savaşı mültecilerinin akınından kaynaklanan kalabalık, bölgeyi Mexico City’nin ilk gecekondu mahallesine dönüştürmüştür. Koşullar ve ucuz kiralar dolayısı ile bölge suçluları, uyuşturucu kaçakçılarını, sarhoşları ve fahişeleri cezbetmiştir. 1945’te Tepito Meksika’da yaşanabilecek en tehlikeli bölge olarak kabul edilmiştir.

1950’lerde Tepito’da gıda maddeleri, ayakkabılar ve ikinci el ürünler için dört kalıcı pazar inşa edilmiştir. Bu bölgenin bir ticaret merkezi statüsünü doğrulamıştır. 1985 yılındaki bir deprem bölgedeki 17. ve 18. yüzyıl binalarının çoğunu yok etmiş, pek çok sakini öldürmüş ve birçoğu başka yerlerde konut bulmak için burayı terk etmiştir. Bu da Tepito’ya yeni bir yabancı akışına yol açmıştır.

Tianguis Sokak Pazarı İle Ünlü Tepito

Tepito, tanınmış bir sokak pazarına veya tianguise ev sahipliği yapmaktadır. Bu pazar, İspanyol öncesi dönemlere dayanan bir Meksika geleneğidir. 25 cadde boyunca uzanan Tianguis biri gıda ürünleri, biri ayakkabılar ve biri ikinci el eşyalar olmak üzere 3 farklı kategoride satış alanını kapsamaktadır.

Tepito’da "Fayuca" adı verilen sahte markaların satışı 1970’li yıllarda başlamıştır. Küçük bavullar ile başlayan satışlar hızlı bir şekilde kamyonet ve traktör römork yüklerine yükselmiştir. Mal almak için önceden ABD’ye giden satıcıların çoğu şimdi Çin’den Meksika limanlarına gelen sahte malları almaktadır. Tianguis ile ilgili bir başka yaygın fenomen ise telif hakkı ile korunan ses ve videoların izinsiz satışıdır. Çoğu, Meksika’da kopyalanan kasetleri satan satıcılar, yüksek sesle müzik çalan büyük hoparlörlere sahip küçük televizyonlar ile etrafta dolanmaktadır.

Tenochtitlan Caddesi’nde çarşamba günleri giysilerin bir peso kadar düşük bir fiyata satıldığı bir kullanılmış giyim pazarı kurulmaktadır. Ürünler daha çok alt ve orta sınıf mahallelerdeki tüccarlar tarafından satın alınmakta veya takas edilmektedir. Pazar günleri ise Paseo de la Reforma’da büyük bir antika pazarı kurulmaktadır. Burada sokakta dolaşan seyyar arabalarında en çok satılan yerel yemeğe "migas" denmektedir. Bu yemek; su, ancho chili, ekmek parçaları, dana ve domuz kemikleri ile yapılan bir güveç çeşidi olarak bu semtin beğenilen lezzetleri arasındadır.

Tepito ve Santa Muerte Tapınağı

Tepito’da yer alan Santa Muerte Tapınağı semtin cazibe merkezlerinden bir diğeridir. Tapınağın atfedildiği Santa Muert, Meksika Neopaganizminde bir kült imaj, kadın tanrı ve halk azizidir. Santa Muerte, mevsime bağlı olarak farklı renklerde giyinmekte ve Romero ailesi her ayın ilk pazartesi günü elbisesini değiştirmektedir. Elbisenin üzerinde boynunda, kollarında ve giysisine iğnelenmiş çok sayıda mücevher bulunmaktadır. Bu gelenekten dolayı ona atfedilen Santa Muerte Tapınağ’nın etrafına sunu olarak çiçekler, özellikle elma olmak üzere meyveler, mumlar, oyuncaklar, paralar, teşekkür notları, sigaralar ve alkollü içecekler bırakılmaktadır. Ayrıca burada tılsım, bilezik, madalyon, kitap, resim ve diğer eşyaların satıldığı bir dükkan yer almaktadır.

Birbirinden özel cazibe merkezlerine ev sahipliği yapan Tepito, Berlin’de yerli ve yabancı turistler tarafından ilgi gören yerlerin başında gelmektedir. Muhit gün ve saat kısıtlaması olmaksızın ücretsiz olarak ziyaret edilebilmektedir. Bunun yanında sınırları içerisinde bulunan czaibe merkezlerinin açılış-kapanış saatleri farklılıklar gösterebilmekte ve bazılarından giriş ücreti talep edilebilmektedir.