İran Tatlıları

Dough and gooshfil, İsfahan’ın geleneksel tatlılarından biridir. Un, yumurta sarısı ve şekerden yapılan bu tatlı, yağda kızartılarak hazırlanmaktadır. Çıtır formu ve altın rengi ile beğeni toplayan dough and gooshfil; İsfahan sokaklarında, şehirdeki bazı restoranlarda ve pastanelerde bulunmaktadır. Fereni Hafız isimli mekan, bu tatlıyı denemek için en uygun yerlerden biridir.

Fereni-e-Isfahany, evde de çok rahatlıkla yapılabilen yöresel İsfahan tatlısıdır. Süt, pirinç unu, mısır nişastası, şeker ve bal ile yapılan bu tatlıya, çok az miktarda gül suyu da konulmaktadır. Fereni-e-Isfahany yapımında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, sürekli karıştırılarak pişirilmesidir. Bu lezzetli tatlıyı yemek isteyenler, özellikle Emarat-e Namakdan Cafe’yi tercih etmektedir.

İsfahan’ın oldukça ünlü tatlılarından biri olan gaz; badem, yumurta akı, gül suyu ve fıstık ile yapılan yöresel bir lezzettir. Nuga veya şekerleme olarak da tanınan gaz, dışındaki bademler ile iştah açıcı bir görünüme sahiptir. Dilimlerin birbirlerine yapışmaması için nişastaya batırılarak servis edilmektedir. Şehirde hediyelik eşya olarak da satıldığı için özel kutularda bulunmaktadır. İsfahan’da her yerde bulunabilecek bu tatlıyı almak isteyenler, özellikle Grand Bazaar of İsfahan’a uğramalıdır.

Khoresht-e-mast, geçmiş dönemlerde lüks sayılan malzemelerle hazırlandığı için kraliyet ailesine özel bir tatlı olarak ünlenmiştir. Tarifinde kuzu boynu, safran, ceviz, badem, şeker ve yoğurt gibi malzemeler bulunmaktadır. İsminde bulunan khoresht sözcüğü “güveç”, mast kelimesi ise “yoğurt” anlamına gelmektedir. Günümüzde şehrin her restoran menüsünde bulunan bu geleneksel İsfahan tatlısını yemek isteyenlere, Graph Cafe isimli mekan önerilmektedir.

Karamelize edilmiş şeker ile yapılan poolaki, İsfahan’ın ünlü bir tatlısıdır. İsfahan hatırası olarak da alınan poolaki, pek çok çeşitte yapılmaktadır. En ünlü çeşitleri ise zencefil, safran, ıhlamur, susam ve Hindistan cevizli olanlardır. İran çayı ile servis edilen Poolakiyi satın almak ya da tatmak isteyenlerin, Grand Bazaar of İsfahan’a gitmeleri tavsiye edilmektedir.

Yezd’in sembol lezzetlerinden biri olan haj khalifeh, bir tür şekerlemedir. Şehri ziyaret eden turistler tarafından hediyelik eşya olarak da alınan bu şekerlemelerin, haj khalifeh Ali Rahbar isimli mekanda denenmesi önerilmektedir.

Yezd’de üretilen ve oldukça popüler olan haji badaam, badem tozu ile yapılan bir kurabiyedir. Kaşan ve Şiraz’da da yaygın olarak tüketilen haji badaamın çıkış noktası, Yezd şehridir. İçeriğinde bulunan malzemeler sebebiyle besin değeri oldukça yüksek olan haji badaam, enerji veren besin değerlerine sahiptir. Baam Cafe Restorana uğrayıp bu eşsiz kurabiyelerin tadına bakılması tavsiye edilmektedir.

Qottab; badem, kakule, un, pudra şekeri ve yağ ile yapılan geleneksel bir tatlıdır. Yezd’in üç ünlü tatlısından biri olan ve yağda kızartılarak servis edilen qottabın, gizli bir aile tarifi olduğuna dair söylentiler bulunmaktadır. Bu nedenle tatlı, pek çok farklı şekilde hazırlanmaktadır. Qottabı deneyimlemek için şehirdeki Cafe Nardoon’a gidilmesi önerilmektedir.

İran’da oldukça yaygın olan Yazdi cupcakes, “Yezd pastası” olarak da bilinmektedir. Gül suyu ve kakule ile tatlandırılan bu pastanın üzerine, Antep fıstığı serpilmektedir. Görüntüsü ile iştahları açan Yazdi cupcakes, Yezd’in en popüler tatlılarındandır. Friend’s House Cafe&Gallery isimli mekan, Yezd’de cupcakesleri ile ünlüdür.

Gül suyu ile demlenmiş ince erişteler ile yapılan faloode, Şiraz’ın geleneksel şerbetli tatlısıdır. MÖ 400 yılından günümüze kadar geldiğine inanılan bu lezzet, dünyanın ilk şerbetli tatlısıdır. Faloode, özellikle yaz aylarında içilen bir tatlı çeşididir. Genellikle taze limon suyu, Antep fıstığı ve kiraz şurubu gezdirilerek servis edilen Faloodeyi tatmak isteyenlere, Kafe Arg isimli mekan önerilmektedir.

Ceviz dolgulu hurma ve buğday unu ile hazırlanan ranginak, Şiraz’ın en ünlü tatlılarından biridir. Genellikle şeker, tarçın ve kakule ile lezzetlendiren bu tatlı, yuvarlak kek tepsisinde pişirilmektedir. Öğütülmüş Antep fıstığı ile süslenen ranginak, Şiraz’da çay eşliğinde servis edilmektedir. Şehri ziyaret edenlere, Maun Kafesinde ve bir fincan çay eşliğinde bu eşsiz lezzetin tadılması önerilmektedir.

Şiraz halkının en sevdiği tatlılardan olan shekar polo, “pirinçli şeker” anlamına gelmektedir. Şehirde yapılan törenlerin gözdesi ve Şiraz geleneksel mutfağının baş tacı olan tatlı; İran pirinci, safran, Antep fıstığı, badem, şeker ve portakal kabuğundan yapılan özel bir şurup ile hazırlanmaktadır. Bu yöresel lezzet, Şiraz’da tavuk ve kuzu eti ile servis edilmektedir. Shekar poloyu tatmak isteyen misafirlere, Ghavam isimli mekan önerilmektedir.