Orta Çağ Mimarisiyle Zarafet Saçan Conciergerie

Conciergerie, Fransa’nın başkenti Paris’de bulunmaktadır. Şehrin kalbi olarak kabul edilmiş Seine Nehri üzerindeki ada Ile de la Cite’de yer almaktadır. Conciergerie, 6. yüzyıldan 14. yüzyıla kadar Fransa krallarına ev sahipliği yapan görkemli kraliyet sarayının Palais de la Cite’de kalan en eski kısmını oluşturmaktadır. Eskiden adliye binası, hapishane olarak kullanılan mekân günümüzde Ulusal Tarihi Anıt olarak sınıflandırılan bir müze olarak hizmet vermektedir.

Paris’in Gizli Mücevheri: Conciergerie

Conciergerie, Kral IV. Philip tarafından yaptırılan kraliyet sarayının bir parçasını oluşturmaktadır. Yıllar geçtikçe, saray genişletilip güçlendirilerek monarşinin prestijli bir sembolü haline gelmiştir. 13. yüzyılın ortalarına gelindiğinde yapı, Saint-Louis hükümdarlığı altında estetik mimari ile önemli ölçüde süslenmiştir. Sonraki yıllarda Charles V’in sarayı terk etmeye karar vermesi üzerine Conciergerie, Fransız Parlamentosu gibi idari kurumlara hizmet vermeye başlamıştır. 

Sonraki zamanlarda binanın bir kısmı Paris’te ana cezaevi haline gelen bir devlet hapishanesine dönüştürülmüştür. Conciergerie, tarihinde en çok Fransız Devrimi sırasında mahkûmların idamdan önce bulunduğu son hapishane olması ile bilinmektedir. Hapishane işleyişinde zengin mahkûmlara özel ayrıcalıklar tanınmış, imtiyazsız suçlular ise karanlık ve soğuk yeraltı mahzenlerinde kalmıştır. 2 yıl gibi kısa bir sürede binlerce kişi ölüme mahkûm edilerek son anlarını Conciergerie’de geçirmiştir.

Conciergerie’de bulunan mahkûmların arasında önemli isimlerde bulunmuştur. Bunlardan biri olan Fransız ihtilali dönemindeki meşhur ‘Ekmek bulamıyorlarsa pasta yesinler.’ cümlesiyle akıllara kazınan kraliçe Marie-Antoinette olmuştur. Diğer önemli isimler ise 1610’da hapsedilen Kral IV. Henri’nin suikastçısı Francois Ravaillac, devrimciler Georges Danton ve Maximilien Robespierre’dir. Her biri daha sonraki yıllarda idam edilmiştir. Devrim sona erdikten sonra Conciergerie, önemli ve tehlikeli mahkûm kabul edilen kişiler için kullanılmaya devam etmiştir. 

Conciergerie zarafet dolu Orta Çağ görünümüne rağmen, Marie Antoinette’in hapishane hücresinin bir şapele dönüştürülmesi de dâhil 19. yüzyılda kapsamlı olarak yenilenmeye girmiştir. 1914 yılında Ulusal Tarihi Anıt olarak sınıflandırılmış ve halk ziyaretine açık bir mekâna dönüştürülmüştür.

Conciergerie’nin Büyüleyici Bölümleri

Müze haline getirilen Conciergerie içerisinde göz kamaştıran mimariye sahip odalar muhteşem süslemeleri ile kendine hayran bırakmaktadır. Bunlardan birisi, ziyaretçiler tarafından en etkileyicisi olarak kabul edilen Gens d’armes Odası’dır. Burası Orta çağ sarayının büyük ihtişamına sahip son kalıntılardan olan Philippe le Bel’in altında inşa edilmiştir. İnşaatı 1302-1313 yılları arasında gerçekleşmiş ve John the Good tarafından tasarlanmıştır. Bu oda, bitişiğindeki mutfaklar sayesinde yemek salonu olarak uygun alanı ile yaklaşık 2000 kişiyi ağırlayabilme kapasiteye sahiptir. Günümüzde bu oda genellikle sergi alanı olarak kullanılmaktadır. 

Yapının içerisinde bulunan Gotik salon, yükselen ve alçalan tonozları, kare tavanları ve muhteşem kabartmaları ile saray ihtişamını gözler önüne sermektedir.  Conciergerie’nin hayatta kalan en büyük Orta çağ bölümlerinden birisi olan Silahlı Adamlar Salonu ise mimarinin en güzel örneklerinden birisi olarak ilgi çekmektedir. Bu oda, dört kaburga tonozlu olan kilisenin merkez koridoruna gelen beyaz ışığın verdiği zarafetle aydınlatılmaktadır. 

Müzenin üst katında ise terörün saltanat sürdüğü sırada Conciergerie’de tutulan mahkûmların isimlerinin bulunduğu listelerin sergilendiği bir oda bulunmaktadır. Müzenin içerisinde ayrıca Marie Antoinette’in hücresinin bir rekreasyonu da bulunmaktadır. Conciergerie içerisinde dönemin orijinal işkence odaları günümüzde de görülebilmektedir.  

Müzenin dışında bulunan mahkûmların idama götürülmeden önce 12 kişilik gruplar halinde bekledikleri yer olan Kadınlar Avlusu günümüzde ziyarete açık bulunmaktadır. İki kat hücre ile çevrilmiş avluda mahkûmların kıyafetlerini yıkadıkları çeşme de dâhil birçok tarihi kalıntı bulunmaktadır. Conciergerie’nin çoğu kısmında günümüzde hala mahkemelerin kurulduğu alanlar da bulunmaktadır. Binanın diğer kısmı ise müze olarak hizmet vermektedir.

Conciergerie uğrayan ziyaretçiler tarih kokan saray duvarlarında geçmişe yolculuk yapma fırsatı yakalayabilmektedir. Görkemli mimarinin yanı sıra farklı geçmişi ile dikkat çeken mekân, turistlerin yoğun ilgisini çekmektedir. Bu özel mekân haftanın her günü 09.30-18.00 saatleri arasında ziyarete açıktır. Conciergerie giriş ücreti yetişkinler için 11.50 euro olup, 18 yaşından küçükler için ise ücretsizdir.