Berlin’de Tiyatroya Yön Veren Mekan: Berliner Ensemble

Berliner Ensemble, Almanya’da yer bulan bir tiyatro binasıdır. Burası 1949 yılında henüz Doğu Almanya kurulduktan birkaç hafta sonra yapılmıştır. Tiyatro, 19. yüzyıldan kalma göz alıcı bir binada yer almakta ve şehrin kültürel açıdan ana taşlarından biri olmaktadır. Günümüzde bu yapıda, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeken pek çok gösteri sunulmaktadır.

Şehrin Tiyatro Kültürünün Temsilcisi Olan Berliner Ensemble

Berliner Ensemble, 1949 yılında Bertolt Brecht tarafından kurulmuştur. Öncesinde farklı bir yerde kurulan bina, 1954 yılında ise günümüzdeki adresine taşınmıştır. Berliner Ensemble ile bugün adeta özdeşleşen Theater am Schiffbaumerdamm yapısı 1954 yılında tam olarak kullanılmaya başlanmıştır 1949 yılından beri var olan Berliner ensemble tiyatro kuruluşu 1954 yılına kadar tam bir yer bulamamış 1954 yılında ise esas bina olan theater am Schiffbauerdamm’a taşınmıştır. Sonrasında Fritz Wisten’in topluluğu başka bir yere taşındığında, Berliner Ensemble alana yerleştirilmiş ve bu adreste kalmıştır.

Tiyatro oyunları ise bu süreçte belirli aralıklar halinde olsa da sergilenmiştir. Topluluğun ilk oyunu, “Mutter Courage und ihre Kinder” olmuştur. Bu oyun, 11 Ocak 1949 yılında gerçekleştirilmiş ve bu esnada ekipte sadece personel ve aktörler yer almıştır. Performans sonrasında da tiyatro oldukça gelişmeye başlamıştır. Özellikle 1953 yılı itibari ile tiyatronun hitap ettiği kitleyi genişletebilmek için seyirci ile çalışmayı uygun kılan pek çok aktivite de düzenlenmiştir. Tiyatronun kurucusu olan Brecht, bu esnada yurt dışında pek çok ülkede çeşitli gösterilere davet edilmiş ve kendi ününü artırmıştır. Ancak bu dönemde vefat eden Brecht’in yerine, orada yetişen önemli isimler tiyatroyu yönetmeye başlamıştır. Burada ön plana çıkan isim ise Manfred Wekwerth olmuştur. Wekwerth 1977’den 1991’e kadar Berliner Ensemble’ı yönetmiştir. Ardından Ruth Berghaus, tiyatronun yönetimini devralmıştır. 

Berliner Ensemble, adını bu tiyatro topluluğundan alan bir mekan olarak bilinmektedir. 2019 yılının sonlarına doğru burada yer alan ek bina yenilenmiş ve tiyatroya tam donanımlı bir mekan daha katılmıştır. Tiyatro binasının içerisinde üç bölüm vardır. Bunlar ebatlarına ve kapasitelerine göre değişmektedir. Mekandaki üç bölüm; Das Grosse Haus, Werkraum ve das Neue Haus olarak isimlendirilmektedir. Topluluk, şimdiye kadar 100’e yakın oyun sergilemiş ve pek çok önemli isim de burada bulunmuştur.

Berliner Ensemble’ın Göz Alıcı Tiyatro Binası: Theater am Schiffbauerdamm

Theater am Schiffbauerdamm, 1892 yılında inşa edilmiş olan ve Berline Ensemble’a ev sahipliği yapan tarihi bir binadır. Günümüzde Berliner Ensemble topluluğuna ev sahipliği yapmakta ve bu isimle anılmaktadır. Yapının mimarı Heinrich Selling’dir. Binanın açılışının ise Goethe’nin “Iphigenie auf Tauris” isimli eseri ile yapıldığı bilinmektedir. Yapı, uzun yıllar boyunca amacına uygun olarak opera ve tiyatro gibi etkinlikler için kullanılmıştır.

Bu yapı ve mekanda sergilenen tiyatro oyunları ile gösteriler, Berlin’deki sahne sanatlarının popülaritesine de ışık tutmaktadır. Özellikle ve Berliner Ensemble’a ev sahipliği yapan ve halkın isteklerini göstermektedir. 1925 yılında mekanda yoğun olarak sofistike dramalar oynanmış ve bu durum, dönemlere göre farklılaşmaya başlamıştır. Tiyatro binası, 1933 yılından 1944’e kadar kapalı kalmıştır.

Savaş nedeni ile yaşanan bu durumun sonrasında bina açılmış ve kullanımına devam edilmiştir. Yapı, mekanda önceden bulunan konut binası ile uyumlu olacak şekilde tasarlanmıştır. Köşe kulesi ile yapıyı pek çok yerden ayırt etmek mümkündür. Berliner Ensemble’a giriş ücreti katılım sağlanacak olan etkinliğe göre değişiklik göstermektedir. Mekanın ziyaret saatleri ise pazartesi ve cumartesi günleri boyunca 10.00 ile 18.30 arasındadır.